Fundamenten
voor semiotiek
Ferdinand de Saussure
Het teken
Rond 1900 stelde Ferdinand de Saussure zich de ontmoeting tussen twee amorfe nevels voor: gedachten en geluid. Hun ontmoeting genereert de noodzaak om zich te verenigen en zich te splitsen. Daardoor ontstaan de contouren van opkomende vormen, die uiteindelijk uitmonden in tekens.
Het systeem
De aantrekkingskracht tussen gedachten en geluid creëert een eenheid: het teken. Hiermee wordt een idee wordt vastgelegd in een geluid en een geluid wordt het teken van een idee. Het in-formeren van het amorfe, door het koppelen en afbakenen van tekens, laat verbindingen ontstaan tussen een uitdrukking en een inhoud, resulterend in een tekensysteem: taal, die een samenleving in staat stelt te communiceren.
Het sociale
Semiosis is de plek alwaar een knooppunt tussen een idee en een geluid, het teken, de knooppunten van een ander individu ontmoet. De veelvoud aan dergelijke ontmoetingen noodzaakt tot een sociaal tekensysteem.
Charles S. Peirce
Semiosis
Rond 1900, combineert Charles S. Peirce twee concepten om de totstandkoming van semiosis te verbeelden. Aan de ene kant representatie, zijnde een relatie tussen een teken en het, door het teken, beoogde object. Aan de andere kant, de interpretant, zijnde een logische equivalentie van de representatie. De combinatie van beiden, representatie en interpretatie, vormt een driehoek. Semiosis is de ontmoeting tussen drie elementen.
Het proces
Elke semiosis inspireert tot een nieuwe semiosis. De interpretant neemt de plaats in van een representatie, en deze nieuwe representatie gaat op haar beurt op zoek naar een nieuwe interpretant. De aantrekkingskracht tussen interpretanten leidt aldus, door middel van een representatie, naar een oneindig proces. Een soort van innerlijke dialoog, geleid door een logica van mogelijke redenaties, via het mechanisme van semiosis.
Het denken
Semiosis betreft het vage proces van logische gevolgtrekkingen, door ontmoetingen tussen interpretanten, waardoor het verstand van de mens verandert.
Claude E. Shannon
Informatie
Tijdens de tweede wereldoorlog, heeft Claude E. Shannon de mogelijkheid uitgevonden om informatie digitaal te manipuleren. Dit stelt ons in staat om reclames op het web beter af te stemmen op een doelgroep. Bedrijven als Google en Facebook profiteren daarvan door een accumulatie van hun kapitaal. Maar het algoritme om met informatie te rekenen is beperkt tot één enkele eenheid met een minimale betekenis: de bit. Daarom, zegt informatie, zo stelt Shannon, « niets over de waarde of het belang van de informatie ».
De bedoeling
Integendeel. Hoewel het voornamelijk wordt gepresenteerd als een vooruitgang, dwingt informatieverwerking (of zogenaamde “intelligentie”) de mensheid, volgens Shannon, « om zich aan te passen aan een wereld waarin haar mentale krachten op de een of andere manier zijn gedevalueerd ». Umberto Eco formuleert hetzelfde anders, als hij stelt dat we in de virtuele wereld van de informatie het risico lopen « om elk idee van doel en van actie te verliezen ».
De wens
Terwijl de mensheid ronddwaalt in een overmaat aan informatie, raakt hij elk spoor kwijt van wat hij als mens wenst. Zonder de steun van betekenis, ontbeert het de informatie aan de zin van hetgeen de mens gewaarwordt.
Semiotiek
De betekenis
Semiosis belichaamt het doel om de dynamiek van de betekenis volledig te herontdekken. Het denken, als een logica rondom het teken dat betekent. Als sociaal systeem of als individueel proces. Semiosis helpt om zin steekhoudend te maken in het begrijpen van betekenis.
